Culturele opleidingen in Maastricht in de spotlights
De talrijke historische gebouwen, kunstwerken en tradities vertellen het verhaal van het roemrijke verleden van Maastricht. De titel ’tweede monumentenstad van Nederland’ wordt er gekoesterd. Maar ook de andere benaming, ‘tweede cultuurstad van Nederland’ is een zeldzaam predicaat om trotst op te zijn. Maastricht is een stad waar cultuur groeit en bloeit.
De internationale universiteitsstad met haar mix van oude en moderne architectuur heeft een grote aantrekkingskracht op ‘creatieven’, onderzoekers en makers die er komen studeren om hun dromen te kunnen realiseren. Maastricht heeft opleidingen in elke kunstvorm. De kunsten en het daarbij horende kunstonderwijs vertegenwoordigen een essentiële rol binnen de ontwikkelingen van onze maatschappij. Met het oog op onze samenleving en de wereld in zijn totaliteit lijkt het woord ‘veranderen’ het meest kenmerkend voor de actuele status quo. Kunst en creatieve technologie horen thuis in alle samenlevingen. Er is geen samenleving zonder creatief talent.
Maastricht Institute of Arts (Zuyd Hogeschool)
Maastricht Institute of Arts, dat onderdeel is van Zuyd Hogeschool, bestaat dit jaar 200 jaar. Directeur Angenieta Kuijpers over het jubileum: „Het is een open gemeenschap waar je wordt uitgedaagd. Uitgedaagd om te verkennen. Uitgedaagd om je te ontplooien en te reflecteren. Uitgedaagd tot creativiteit. Maastricht Institute of Arts is een werkplaats, intercultureel en internationaal. Een werkplaats waar je vakmanschap ontwikkelt. Waar talent tot bloei komt. Waar gelijkgestemden en andersdenkenden elkaar ontmoeten, een vitale plek in de stad. Een levende, opwindende plek. Waar je welkom bent, waar je je thuis voelt. Waar je naartoe komt om optimisme te halen”, aldus Kuijpers.
Conservatorium Maastricht (Zuyd Hogeschool)
Maastricht heeft een internationaal conservatorium, stevig geworteld in de regio en tegelijkertijd verbonden met alle delen van de wereld. Directeur Mare de Groot: „Wij geloven in collectiviteit, de wil om elkaar uit te dagen en samen te creëren. Om te bewegen en waarde toe te voegen, in en met muziek. Conservatorium Maastricht stelt de ‘moving musician’ in staat om eigen ambities binnen diverse muzikale velden te verwezenlijken, te ontroeren en te prikkelen. „Wij halen het beste uit de studenten door onze passie voor ontwikkeling. Wij geloven in de kracht van onze gemeenschap bestaande uit studenten, docenten en het werkveld. Teamwork is essentieel, en het beste onderwijs komt voort uit hechte samenwerking”, aldus De Groot.
De studieprogramma’s in Klassieke muziek, Jazz muziek en Docent muziek, bereiden studenten voor op een carrière in het steeds veranderende beroepenveld. Het stelt studenten in staat het beste uit zichzelf te halen. Dit wordt bereikt door individuele artistieke ontwikkeling, actief samenspel, theoretische integratie, professionele praktijkervaring, afdelingoverschrijdende activiteiten, keuzevakken en het ontwikkelen van ondernemings- en onderzoekvaardigheden.
Toneelacademie Maastricht, institute of performative arts (Zuyd Hogeschool)
„De Toneelacademie Maastricht is een hechte gemeenschap van denkers, durvers en doeners”, vertelt directeur Rob Ligthert. „Er wordt keihard en met veel gedrevenheid gewerkt. Acteurs, performers, regisseurs, theatervormgevers en docenten- zij ontwikkelen zich hier tot ‘oeuvre-bouwers’.”Maastricht biedt de beschutting die zij hiervoor nodig hebben. Talloze nationaal en internationaal bekende (tv- en film-)acteurs hebben aan de Toneelacademie Maastricht hun opleiding gevolgd. Net als heel wat regisseurs, artistiek leiders, theatervormgevers en toneel- en scenarioschrijvers. De Toneelacademie herbergt zowel bacheloropleidingen als een masteropleiding. Regelmatig zijn er gratis voorstellingen, performances, installaties en exposities te zien.
Als multidisciplinair postacademisch instituut ondersteunt de Jan van Eyck Academie talloze artistieke inspanningen door haar internationale groep deelnemers de tijd, ruimte en expertise te bieden om zich verder te ontwikkelen. Elke deelnemer heeft een eigen studio, krijgt begeleiding van adviseurs en experts en kan gebruikmaken van de faciliteiten en labs. De academie is niet alleen een plek voor onderzoek en experiment, maar ook een plek voor (publiek) debat en kruisbestuiving. Zelfontplooiing hangt samen met samenwerking en uitwisseling.
Hicham Khalidi, directeur Jan van Eyck Academie: „Al 75 jaar verwelkomt de wereldberoemde Jan van Eyck Academie kunstenaars, ontwerpers, curatoren, architecten, schrijvers en andere creatieven voor een artist residency in Maastricht. We wijden dit jubileumjaar aan onze kunstenaars, aan de gemeenschapszin van de academie, en zetten ons samen met onze partners en de stad Maastricht in om deze pioniers in de kunsten de komende decennia te blijven ondersteunen.”
Maastricht University, bachelor arts and culture
Wie vraagstukken van de huidige maatschappij vanuit culturele en andere invalshoeken wil begrijpen is van harte welkom bij de Universiteit Maastricht. Cultuur is in Maastricht geen vaststaand gegeven, maar altijd in beweging en voortdurend in ontwikkeling. Als begrip verwijst cultuur naar de resultaten van intellectuele en artistieke creativiteit en reflectie, zoals wetenschappelijke en literaire teksten of kunstwerken. Het duidt ook de culturele praktijken aan waarin mensen hun dagelijks leven vormgeven en die tot uiting komen in hun individuele smaak en omgangsvormen. Ten slotte vormt cultuur het hart van de maatschappelijke processen waarin mensen ethische, esthetische, economische en politieke betekenissen en waarden uitdrukken en betwisten. Via de meest internationale universiteit in Nederland krijgen studenten onderwijs in een omgeving die bruist van de verschillende culturen en werken zij mee aan onderzoek dat bijdraagt aan globale problemen van deze tijd.
De Stichting Restauratie Atelier Limburg/ SRAL, the conservation institute
Opgericht als regionaal atelier voor Limburg, is SRAL in 35 jaar uitgegroeid tot groot en toonaangevend instituut in Nederland voor uitvoering, onderzoek en onderwijs in vier restauratiedisciplines: schilderijen, beelden, historische interieurs en moderne kunst. De SRAL- ateliers zijn gevestigd in het industrieel monument de ‘Wiebengahal’ (1912). In het naastgelegen Bonnefanten is er een publiekstoegankelijk ‘atelier op zaal’ waar museumbezoekers kunnen meekijken met SRAL-restauratoren aan het werk. Nationaal en internationaal staat het instituut bekend om de wetenschappelijke publicaties, het academisch onderwijs, het ontwikkelen van werkmethodes en technieken in de uitvoering van restauratie behandelingen. Op allerlei locaties in heel Nederland restaureert SRAL integrale historische interieurs, variërend van middeleeuwse muurschilderingen, grote wanddoeken, goudleerbehang, schouwstukken, kerkinterieurs tot moderne wandkunst.
Vanaf de oprichting is het restauratiewerk gecombineerd met een sterke afdeling in opleiding. SRAL initieerde en ontwikkelde vanaf 1990 de studierichtingen restauratie, de basis voor de huidige Master opleiding aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). In dezelfde tijd is de samenwerking met de Universiteit Maastricht gegroeid, in MACCH, bij FaSoS en het Maastricht Science Program.
Dit artikel is verschenen in the Maastricht city guide 2023 with TEFAF